İşeme Problemleri

Uzun yıllar erkekte işeme problemlerinin tek sebebinin prostat hastalıkları olduğu düşünülmüştür. Bunun bugün doğru olmadığını biliyoruz. Prostat, işeme yakınmalarına yol açan sebeplerden yalnızca bir tanesidir.

Mesanenin aşırı kasılması veya az kasılması veya idrar yollarındaki diğer fonksiyonel / yapısal bozukluklar işeme problemlerinin sebebi olabilir. Bunun yanı sıra böbrekler ve idrar yolları dışındaki rahatsızlıklar da idrar sorunları ve özellikle gece idrara kalkmanın sebebi olabilir. Aşağıdaki şema alt üriner sistem semptomlarına (AÜSS) yol açabilecek temek bozuklukları özetlemektedir ve Avrupa Üroloji Derneği kılavuzundan alınmıştır.

Hastamızın problemini çözebilmek, doğru teşhisi koymak, yani işeme problemlerinin kaynağını anlayabilmekten geçer. Bu konuda hastamızın yakınmalarını detaylı bir şekilde dinlemek (anamnez), gerekli soruları sormak bizim için son derece kıymetlidir. Hastamızın diğer rahatsızlıkları, yaşam ve beslenme tarzı, kullandığı ilaçlara ait bilgiler bizim için yol göstericidir. Detaylı hikaye alımını yapılacak bir fiziksel muayene ile de birleştirmek isteriz. Sık idrara gitme ve özellikle gece idrara çıkmanın ön planda olduğu durumlarda 3 günlük işeme çizelgesi/günlüğü isteyebiliriz. Mesela noktürnal poliüri dediğimiz ve hormonal kaynaklı bir rahatsızlığın teşhisini ancak bu çizelge ile yapabilmekteyiz. Uyku apnesi, testosteron eksiliği gibi gece idrara kalkma sebeplerine ait ip uçlarını sorgulamamızla şüphelenir ve araştırırız. Laboratuvar ve diğer testler kişinin durumuna ve ihtiyaçlarına göre belirlenir.

İdrarın değerlendirilmesi, gerekirse idrar hızı ölçümü (üroflowmetre), mesanenin boşalıp boşalmadığının değerlendirilmesi (bladder scan – US), kanda yaşa göre gereken tetkikler bunlardan bazılarıdır. Gerekiyorsa radyolojik görüntüleme de yapılabilir.

Ürodinami ileri fonksiyonel bir test olup, bazı durumlarda çok gerekli ve aydınlatıcı olabilmektedir. Mesanenin kasılıp kasılmadığı, idrar yolunda tıkanıklık olup olmadığı en objektif olarak bu test yardımıyla saptanır. Bazı durumlarda hastanın prostat ameliyatından fayda görüp görmeyeceğini anlamak için bu teste başvururuz.

Nörolojik hastalığı olan, pelviste diğer rahatsızlıkları olan olgularda, kendi durumlarına özel yaklaşımlar gerekir.

Bütün bunların ışığında bir teşhis konarak, hastanın rahatlaması sağlanır. Bunun içerisinde yaşam tarzı değişikliği, ilaç tedavisi, pelvik rehabilitasyon veya cerrahi gibi geniş bir yelpazedeki seçenekler, kişiselleştirilerek hastamıza önerilir/uygulanır.
Kadın hastalarda prostat dışında yukarıda yazılanlar geçerlidir.